In België zijn de regels rondom thuisonderwijs – of huisonderwijs, zoals het vaak wordt genoemd – een stuk flexibeler dan in sommige andere Europese landen. Steeds meer ouders kiezen ervoor om hun kinderen thuis onderwijs te geven, in plaats van naar een traditionele school te sturen. Maar wat zijn de precieze regels rond thuisonderwijs in België anno 2024, en hoe werkt het in de praktijk? In dit blogbericht bespreken we wat je moet weten over thuisonderwijs in België.
Is Thuisonderwijs in België Toegestaan?
Ja, thuisonderwijs is toegestaan in België. Ouders hebben de vrijheid om te kiezen tussen traditioneel onderwijs en huisonderwijs voor hun kinderen. De Belgische grondwet garandeert het recht op onderwijs, maar geeft ouders de vrijheid om te kiezen hoe dit onderwijs wordt ingevuld. Dit betekent dat ouders kunnen beslissen om hun kinderen zelf les te geven in plaats van ze naar een erkende school te sturen.
Voorwaarden voor Thuisonderwijs
Hoewel thuisonderwijs in België is toegestaan, zijn er wel enkele voorwaarden en verplichtingen waar ouders zich aan moeten houden:
- Meldingsplicht
Ouders die kiezen voor huisonderwijs moeten dit vóór 1 september schriftelijk melden bij het departement onderwijs van hun gemeenschap (Vlaamse, Franse of Duitstalige gemeenschap). De melding moet duidelijk aangeven dat het kind thuisonderwijs zal volgen en niet naar een school zal gaan. Dit geldt voor elk schooljaar opnieuw. - Leerdoelen en Toezicht
Thuisonderwijs moet voldoen aan bepaalde leerdoelen die vergelijkbaar zijn met de doelen in het reguliere onderwijs. Dit betekent dat kinderen de noodzakelijke kennis en vaardigheden moeten verwerven die worden verwacht in het Belgische onderwijssysteem. Dit wordt gecontroleerd via inspecties en toetsen. - Leerplicht
In België geldt de leerplicht vanaf 5 jaar (in Vlaanderen) en duurt deze tot 18 jaar. Het feit dat een kind thuisonderwijs volgt, betekent niet dat het vrijgesteld is van deze leerplicht. De leerplicht blijft onverkort van kracht, ook voor kinderen die thuisonderwijs krijgen. - Controles en Inspecties
De onderwijsinspectie houdt toezicht op de kwaliteit van het thuisonderwijs. Thuisonderwijs moet voldoen aan de basisdoelen van het onderwijs. Daarom zal de onderwijsinspectie periodiek evaluaties uitvoeren om te controleren of het kind zich goed ontwikkelt. De inspectie kan langskomen om te kijken of het onderwijs voldoet aan de vastgestelde minimumdoelen. Als het thuisonderwijs niet aan de normen voldoet, kan de inspectie besluiten dat het kind naar een school moet gaan. - Toetsen en Examen
Kinderen die thuisonderwijs volgen, moeten op bepaalde momenten examens afleggen. In Vlaanderen moeten kinderen bijvoorbeeld op het einde van de lagere school deelnemen aan de zogenaamde “Eindtoets Basisonderwijs” (meestal rond 12 jaar). Ook in het secundair onderwijs moeten ze voldoen aan examenverplichtingen om erkende diploma’s te behalen.
Voordelen van Thuisonderwijs
Voor ouders die kiezen voor thuisonderwijs, zijn er verschillende voordelen:
- Individuele Aandacht
Thuisonderwijs biedt de mogelijkheid om het onderwijs volledig af te stemmen op de individuele behoeften en het leerproces van het kind. Dit kan bijzonder waardevol zijn voor kinderen die speciale aandacht nodig hebben of zich in een traditioneel schoolsysteem niet prettig voelen. - Flexibiliteit
Thuisonderwijs geeft ouders en kinderen de flexibiliteit om hun eigen schema’s te bepalen. Dit kan handig zijn voor gezinnen die veel reizen of voor ouders die werken met onregelmatige uren. - Aandacht voor Specifieke Interessegebieden
Omdat ouders de inhoud van het onderwijs zelf kunnen bepalen, kunnen ze ervoor kiezen om meer tijd te besteden aan vakken of interessegebieden waar het kind gepassioneerd over is, zoals kunst, technologie of muziek.
Uitdagingen van Thuisonderwijs
Hoewel thuisonderwijs veel voordelen heeft, zijn er ook enkele uitdagingen:
- Sociale Interactie
Een veelgehoorde zorg rondom thuisonderwijs is het gebrek aan dagelijkse sociale interactie met leeftijdsgenoten. Ouders die thuisonderwijs geven, moeten actief manieren vinden om hun kinderen te laten deelnemen aan sociale activiteiten, zoals sportclubs of andere groepsactiviteiten. - Tijdsinvestering van de Ouders
Thuisonderwijs vergt een aanzienlijke tijdsinvestering van de ouders. Zij moeten niet alleen lesgeven, maar ook lessen voorbereiden en de voortgang van hun kinderen bijhouden. Dit kan een uitdaging zijn voor werkende ouders. - Kwaliteit van Onderwijs
Hoewel ouders hun best doen om goed onderwijs te bieden, kan het soms moeilijk zijn om dezelfde kwaliteit te leveren als in het reguliere onderwijs, vooral in vakken waar gespecialiseerde kennis vereist is. Het is belangrijk dat ouders zich goed voorbereiden en zo nodig hulp inschakelen van tutors of andere onderwijsprofessionals. Gelukkig zijn er tegenwoordig ook veel online lessen en oefeningen te vinden die ouders daarbij kunnen helpen.
